Bật mí cách hạ pH trong ao nuôi tôm nhanh chóng, dễ áp dụng

Trong nuôi tôm, độ pH trong ao đóng vai trò cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tốc độ sinh trưởng và năng suất thu hoạch. Nếu pH vượt ngưỡng cho phép, tôm dễ bị sốc, chậm lớn, thậm chí dẫn đến hao hụt. Vậy làm thế nào để kiểm soát độ pH trong ao nuôi tôm một cách hiệu quả mà vẫn an toàn cho vật nuôi? Bài viết này Tramthoitiet.com sẽ bật mí cho bạn cách hạ ph trong ao nuôi tôm nhanh chóng, dễ áp dụng, giúp duy trì môi trường nước ổn định và đảm bảo vụ nuôi đạt năng suất cao.

Độ pH lý tưởng cho ao nuôi tôm là bao nhiêu?

Trong nuôi tôm, đặc biệt là các giống tôm thẻ chân trắng hay tôm sú, việc duy trì độ pH trong khoảng thích hợp đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển của vật nuôi. Theo các chuyên gia thủy sản, độ pH lý tưởng trong ao nuôi tôm nằm trong khoảng 7,5 – 8,5, trong đó mức tốt nhất để tôm sinh trưởng ổn định là từ 7,5 – 8,3.

pH trong ao thường biến động theo chu kỳ ngày đêm:

• Buổi sáng, khi tảo và vi sinh vật chưa quang hợp mạnh, pH thường ở mức thấp.
• Đến trưa và chiều, quá trình quang hợp diễn ra mạnh mẽ, tảo hấp thụ CO₂ khiến pH tăng cao.

Nếu sự biến động này chỉ dao động trong ngưỡng 0,2 – 0,5 đơn vị pH thì tôm vẫn có thể thích nghi. Tuy nhiên, khi pH chênh lệch quá 0,5 trong ngày, tôm dễ bị sốc, yếu dần, giảm khả năng miễn dịch và dễ mắc bệnh. Chính vì vậy, người nuôi phải luôn theo dõi và duy trì pH ở mức an toàn để hạn chế rủi ro trong quá trình nuôi.

Xem thêm: Top 4 máy đo pH để bàn hiện đại, đo nhanh và chính xác

Nguyên nhân khiến pH ao tôm tăng cao

Độ pH trong ao nuôi tôm chịu tác động của nhiều yếu tố tự nhiên và cách quản lý ao của người nuôi. Một số nguyên nhân phổ biến làm pH tăng cao có thể kể đến:

• Do tính chất nền đất: Nếu ao nuôi nằm trên vùng đất phèn, đất có nhiều khoáng chất hoặc kiềm thì khi tiếp xúc với nước, các chất này có thể hòa tan và làm pH trong ao tăng. Việc không xử lý kỹ nền đáy ao trước khi thả nuôi là nguyên nhân thường gặp khiến pH luôn duy trì ở mức cao.
• Do sự phát triển quá mức của tảo: Tảo trong ao nuôi đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp oxy cho tôm, nhưng khi phát triển quá mức (tảo nở hoa), chúng lại gây ra biến động pH rất lớn. Ban ngày, tảo quang hợp mạnh, hấp thụ CO₂ và làm pH tăng cao. Đến ban đêm, khi tảo hô hấp, pH lại giảm mạnh, tạo ra sự chênh lệch pH quá lớn trong ngày, gây sốc cho tôm.
• Do chất lượng nguồn nước cấp vào ao: Nếu nguồn nước lấy từ sông, kênh, rạch có hàm lượng chất hữu cơ cao hoặc bị ô nhiễm, quá trình phân hủy chất hữu cơ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự ổn định của pH trong ao.
• Do lạm dụng hóa chất, thức ăn: Việc người nuôi sử dụng quá nhiều thức ăn công nghiệp, hóa chất cải tạo ao hoặc chế phẩm sinh học không đúng cách cũng có thể làm mất cân bằng hệ sinh thái ao, khiến pH biến động bất thường. 

Tác hại khi độ pH trong ao nuôi tôm quá cao

Một trong những mối lo ngại lớn nhất của người nuôi tôm chính là tình trạng pH trong ao tăng cao vượt mức cho phép, bởi điều này có thể kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Trước hết, pH biến động đột ngột dễ khiến tôm bị sốc, nổi đầu, bơi lờ đờ và bỏ ăn do đặc tính nhạy cảm với môi trường nước. Không chỉ vậy, pH cao còn làm rối loạn quá trình hô hấp và trao đổi chất, khiến tôm khó hấp thu dưỡng chất cần thiết, dẫn đến chậm lớn và còi cọc. 

Đặc biệt, khi pH vượt ngưỡng 8,5, lượng NH₃ (amoniac) độc hại trong nước sẽ gia tăng, gây ngộ độc, phá hủy mang và có thể làm tôm chết hàng loạt. Mặt khác, môi trường nước có pH cao và biến động thất thường còn khiến hệ miễn dịch của tôm suy giảm, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus gây bệnh phát triển.

Tất cả những tác động này cuối cùng đều ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng tôm thương phẩm, khiến vụ nuôi không đạt hiệu quả như mong đợi.

Cách hạ pH trong ao nuôi tôm hiệu quả nhất

Để kiểm soát và điều chỉnh độ pH trong ao nuôi tôm, người nuôi cần kết hợp cả biện pháp phòng ngừa lẫn xử lý khi pH tăng cao. Một số cách đơn giản, dễ áp dụng được khuyến nghị như sau:

Kiểm tra pH thường xuyên

Người nuôi cần thường xuyên theo dõi độ pH trong ao bằng bút đo pH hoặc máy đo pH, tốt nhất kiểm tra 2 lần/ngày vào sáng sớm và chiều tối. Việc giám sát liên tục sẽ giúp phát hiện kịp thời sự biến động và áp dụng cách hạ pH trong ao tôm khi cần thiết.

Maydochuyendung.com và Thbvietnam.com hiện đang phân phối đa dạng các thiết bị đo pH đến từ nhiều thương hiệu nổi tiếng như Hanna, Total Meter, Tekamura…với giá thành dao động từ vài trăm đến vài triệu đồng. Người nuôi tôm có thể lựa chọn một số model như Total Meter PH-203, Total Meter EZ-9909SP, Hanna HI99141, Hanna HI98128,...

Xem thêm: Top 5 máy đo pH để bàn Hanna phổ biến, bán chạy nhất hiện nay

Cách hạ pH ao nuôi tôm bằng đường mật 

Khi pH trong ao > 8,3 vào buổi sáng, có thể dùng mật đường với liều 0,3 kg/1000m² ao. Mật đường sẽ kích thích vi khuẩn dị dưỡng phát triển, giúp phân hủy chất hữu cơ, hạn chế tảo phát triển quá mức và từ đó giảm pH trong ao nuôi tôm một cách an toàn, bền vững.

Sử dụng formol để kiểm soát tảo

Nếu tảo bùng phát làm pH dao động mạnh, có thể dùng formol 3 – 4 ml/m³ nước để giảm mật độ tảo. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp khẩn cấp, người nuôi nên thận trọng khi áp dụng và tuân thủ đúng hướng dẫn kỹ thuật để tránh gây hại cho tôm.

Dùng phèn nhôm hoặc thạch cao để hạ pH ao tôm

Khi cần hạ pH ao nuôi tôm gấp, có thể sử dụng phèn nhôm (Al₂(SO₄)₃.14H₂O) hoặc thạch cao. Các chất này giúp giảm độ kiềm và hạn chế hiện tượng pH tăng đột ngột, thường được áp dụng trong trường hợp pH ao cao kéo dài. Đây cũng được xem là cách hạ phèn trong ao nuôi tôm hiệu quả.

Xem thêm: Top 4 máy đo pH Total Meter giá rẻ, đáng mua nhất hiện nay

Cải tạo đáy ao trước khi thả nuôi

Trước khi cấp nước, cần xử lý đáy ao bằng vôi sống (CaO) hoặc vôi tôi (Ca(OH)₂) với liều 0,5 – 10 kg/1000m² tùy tính chất đất. Việc này vừa giúp khử trùng, diệt mầm bệnh, vừa ổn định pH, tạo môi trường lý tưởng cho tôm phát triển khỏe mạnh.

Quản lý thức ăn và chất thải

Cho tôm ăn vừa đủ, tránh dư thừa khiến thức ăn phân hủy làm pH mất cân bằng. Đồng thời, cần định kỳ siphon đáy ao để loại bỏ chất thải, giữ nước trong sạch, giảm nguy cơ pH tăng cao.

Cách giảm độ ph trong ao nuôi tôm bằng chế phẩm sinh học

Thay vì lạm dụng hóa chất, người nuôi có thể dùng chế phẩm sinh học để ổn định hệ vi sinh trong ao. Đây là giải pháp bền vững, vừa giúp hạ pH trong ao nuôi tôm thẻ, vừa đảm bảo môi trường nuôi an toàn và ổn định lâu dài.  

Những cách hạ pH trong ao nuôi tôm đơn giản như dùng mật đường, phèn nhôm, thạch cao, hay kiểm soát mật độ tảo đều có thể áp dụng linh hoạt tùy tình huống. Quan trọng nhất là kết hợp quản lý tốt nguồn nước, thức ăn và đáy ao ngay từ đầu, để hạn chế tình trạng pH tăng cao đột ngột. Một khi môi trường được kiểm soát tốt, tôm sẽ phát triển khỏe mạnh, ít bệnh tật, mang lại hiệu quả kinh tế cao và bền vững cho người nuôi. Nếu còn bất cứ băn khoăn thắc mắc nào khác cần được giải đáp vui lòng liên hệ ngay Hotline Hà Nội: 0916.610.499 -  Hồ Chí Minh: 0918.132.242 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất.